Các thuật toán tìm kiếm của Google được tạo ra nhằm mang đến cho người dùng những kết quả chất lượng nhất về mặt nội dung. Tùy vào mỗi thuật toán mà sẽ có những đặc điểm, chức năng và công dụng khác nhau. Trong bài này, LifeMedia sẽ cùng bạn tìm hiểu thuật toán tìm kiếm của Google là gì và những thuật toán nào phổ biến nhất hiện nay.

I. Các thuật toán tìm kiếm của Google là gì?

Ắt hẳn đã không ít lần bạn nghe qua cụm từ “thuật toán tìm kiếm của Google”. Để hiểu và biết chính xác nó là gì thì trước tiên, ta giải nghĩa “thuật toán” là gì. Thuật toán là loạt các quy tắc có liên hệ với nhau hay một phương thức giải quyết một vấn đề. Các thuật toán tìm kiếm của Google là những thuật toán do Google phát hành nhằm chọn lọc các kết quả (trang web) phù hợp dựa trên từ khóa người dùng yêu cầu.

Hiện nay, xã hội đang dần chuyển qua sử dụng dạng thông tin điện tử. Do đó nhu cầu tìm kiếm thông tin của người dùng cũng tăng lên đáng kể. Vì vậy, Google đã liên tục cập nhật các thuật toán mới để đáp ứng nhu cầu tìm kiếm. Đồng thời nâng cao khả năng cá nhân hóa và độ chính xác của kết quả trả về.

Các thuật toán tìm kiếm giúp chọn lọc nội dung phù hợp với yêu cầu của người dùng.

Khi bạn nhập từ khóa thì bạn sẽ nhận được các kết quả khác nhau. Thuật toán Google sẽ căn cứ vào từ khóa và nội dung của các trang web sau đó tiến hành phân tích và đưa ra danh sách các trang phù hợp. Danh sách này được sắp xếp theo thứ tự, trang đầu tiên (thường trừ các trang chạy quảng cáo) sẽ là trang có nội dung đáng tin cậy và phù hợp nhất với từ khóa bạn cần.

Ngoài ra, để hỗ trợ cho quá trình truy xuất dữ liệu, Google còn âm thầm thu thập thông tin, lịch sử truy cập người dùng để các thuật toán tìm kiếm có thể cá nhân hóa kết quả tìm kiếm một cách tốt nhất. 

II. Vì sao cần tìm hiểu các thuật toán của Google?

Hiểu được các thuật toán Google sẽ giúp người quản trị trang web dễ dàng thực hiện công việc hơn. Trong quá trình làm việc, khi nắm được các quy tắc của thuật toán, bạn sẽ vận hành website thuận lợi. Ngoài ra, bạn có thể tránh mắc phải những cảnh cáo về nội dung hoặc hình thức do Google đặt ra.

Đối với những người làm content marketing, quản trị viên của website hay SEOer thì hiểu rõ các thuật toán tìm kiếm của Google là việc cực kỳ quan trọng. Những năm trước các thuật toán sẽ xếp hạng các trang web dựa trên từ khóa và hình thức SEO. Điều này làm những thông tin kém chất lượng vẫn có thể lên trang đầu kết quả tìm kiếm. Do đó, để cải thiện chất lượng thông tin thì Google đã thực hiện một số cải tiến trong thuật toán. Hiểu rõ cách hoạt động của các thuật toán tìm kiếm sẽ giúp ích cho quá trình xây dựng website.

Hiện nay, ngoài đánh giá hình thức SEO, các thuật toán tìm kiếm còn xem xét về nội dung trong trang web. Những nội dung không đạt yêu cầu sẽ bị giảm thứ hạng nghiêm trọng. Trường hợp tệ nhất là những web quá lạm dụng/spam từ khóa sẽ bị loại bỏ hoàn toàn. Những trang web với nội dung hữu ích, tạo sự hứng thú với người dùng sẽ được ưu tiên hơn.

III. 10 thuật toán tìm kiếm của Google được áp dụng nhiều nhất

1. Thuật toán Google Panda

Thuật toán Google Panda được phát triển và công bố vào 24/02/2011. Panda hỗ trợ đánh giá, kiểm định lại nội dung của trang web. Đối với các trang kém chất lượng, thuật toán này sẽ đánh dấu làm giảm thứ hạng của trang web trên bảng xếp hạng tìm kiếm. Ngoài ra, đối với các web chứa lượng lớn quảng cáo hoặc đánh cắp nội dung sẽ bị đánh tụt thứ bậc nghiêm trọng.

Google Panda cải thiện đáng kể chất lượng thông tin trên Google.

Những trang web có các đặc điểm dưới đây sẽ bị thuật toán Google Panda đánh dấu là kém chất lượng:

• Nội dung sơ sài: Nội dung chứa ít thông tin hữu ích cho người dùng, cách diễn đạt lan man sẽ bị đánh giá là sơ sài. Ngoài ra, những trang spam từ khóa cũng sẽ bị đánh giá kém chất lượng.
• Nội dung copy, đạo nhái: Có nhiều nhà phát triển web nhằm tiết kiệm chi phí và nhân lực nên đã đánh cắp nội dung của người khác hoặc spin nội dung. Thuật toán sẽ phân tích dữ liệu và gửi cảnh báo về cho những web này.
• Thiếu uy tín: Những trang có nội dung không rõ nguồn gốc hoặc thông tin sai lệch sẽ bị đánh dấu là thiếu uy tín.
• Quảng cáo nhiều: Vì lợi nhuận nên một số nhà quản trị web sẽ chèn quảng cáo dày đặc. Thuật toán Panda xem đây là hành vi không thân thiện với người dùng nên những web này sẽ không được đánh giá tốt.
• Đánh giá không tốt: Khi người dùng xem thông tin trong bài viết và để lại những bình luận, đánh giá là nội dung kém thì trang web cũng sẽ không được xếp hạng cao.

2. Thuật toán Google Penguin

Google Penguin được ra mắt phiên bản đầu tiên vào tháng 4/2012. Thuật toán này là một phiên bản mở rộng của Google Panda giúp đánh giá các website chủ yếu dựa vào xây dựng các liên kết của web và spam link. Những trang có dấu hiệu mua backlinks, spam bài viết,… đều sẽ bị Google Penguin xử phạt. Ngoài ra, việc xây dựng các liên kết nội bộ lỏng lẻo, không hợp lý cũng có thể làm website giảm thứ hạng nghiêm trọng.

Để tránh bị thuật toán tìm kiếm Penguin phạt, bạn cần đảm bảo những yếu tố dưới đây:

• Kiểm tra những thay đổi của backlinks liên tục mỗi tuần: Backlinks là yếu tố quan trọng để đánh giá chất lượng và độ uy tín của nội dung. Bạn nên kiểm tra thường xuyên để đảm bảo không tồn tại các backlinks bẩn trong trang web.
• Kiểm tra backlink trỏ đến trang web: Nếu có backlink tại các web xấu trỏ về trang thì Google Penguin sẽ đánh giá và gây bất lợi cho trang của bạn.
• Xây dựng liên kết nội bộ chặt chẽ: Bạn cần xây dựng hệ thống internal link chặt chẽ để đảm bảo nội dung các trang trong website có liên quan đến nhau và hướng đến một chủ đề cụ thể.

3. Google Pigeon

Google Pigeon được thiết kế và cho ra mắt vào ngày 24/07/2014. Cũng như các thuật toán tìm kiếm khác, Google Pigeon ra đời nhằm giúp cá nhân hóa kết quả tìm kiếm của người dùng hơn. Mục tiêu hướng đến của thuật toán này là hiển thị chính xác những kết quả địa phương trong khu vực.

Bạn có thể hình dung cách làm việc của Pigeon như sau: Giả sử bạn cần tìm kiếm cửa hàng tiện lợi ở TP.HCM. Với các công cụ tìm kiếm cũ, nếu bạn ở quận 1 thì kết quả sẽ được hiển thị trên toàn thành phố. Nhưng sau khi thuật toán bồ câu ra đời, khi tìm kiếm như vậy, bạn sẽ nhận được các kết quả trong khu vực quận 1 hoặc xung quanh nơi bạn đang đứng.

Thuật toán này sẽ dựa trên 3 yếu tố sau để lựa chọn trang web trả về:

• Mức độ tương thích với nội dung tìm kiếm.
• Khoảng cách của địa điểm đó so với vị trí của bạn.
• Độ nổi tiếng, uy tín của doanh nghiệp sở hữu trang web đó.

Nhờ sự ra đời của thuật toán này, các doanh nghiệp đã có những chuyển biến trong công đoạn SEO web. Ngoài việc thực hiện SEO nội dung theo phương thức truyền thống, họ còn hướng đến SEO ở địa phương nhằm thu hút các khách hàng tiềm năng lân cận.

4. Google Pirate

Google Pirate được công bố lần đầu tiên vào tháng 8/2012. Công cụ này nhắm đến những web bị đánh giá hoặc báo cáo sử dụng nội dung lậu. Hiện nay, để có được nội dung chất lượng, nhiều website đã sử dụng các dữ liệu có bản quyền nhưng chưa xin phép. Thuật toán này sẽ phân tích nội dung web và đối chiếu với những sản phẩm, văn bản học thuật,… nhằm bảo vệ quyền Sở hữu trí tuệ của người dùng.

Những web thường bị đánh dấu và nhận cảnh cáo từ Google Pirate là những trang có chủ đề âm nhạc, phim ảnh, tài liệu học tập. Những trang này có thể sẽ bị xóa bỏ hoàn toàn nếu có người chứng minh những thông tin trên bị đánh cắp.

Nếu có nghi ngờ nội dung bản quyền của bạn bị đánh cắp, bạn có thể sử dụng DMCA để yêu cầu gỡ thông tin đó xuống. Hoặc nếu nhận thấy các dấu hiệu trang web bị Google Pirate chú ý thì hãy kiểm tra lại các thông tin và xác nhận bản quyền (nếu có). Đồng thời, bạn cần đưa ra các bằng chứng cho Google Pirate để bảo vệ thông tin nếu chúng thuộc quyền sở hữu của mình.

5. Thuật toán Google PageRank

Google PageRank là một trong các thuật toán tìm kiếm được phát triển bởi Google. PageRank là phần mềm được thiết kế và ra mắt vào năm 1998. Công cụ này xuất hiện từ những năm đầu hoạt động của Google. Thuật toán này có tác dụng phân tích các đường dẫn được dùng trong Google tìm kiếm nhằm xếp hạng các trang web trên SERPs.

Thuật toán này nhắm đến liên kết nội bộ và backlinks của trang web. Mỗi trang sẽ có các đường dẫn liên kết đến trang khác trong cùng website. Những trang có liên kết nội bộ trỏ về càng nhiều sẽ được đánh giá cao hơn. Đồng thời, trang có nhiều số lượng backlinks cũng đạt được thứ hạng tốt trong bảng xếp hạng của thuật toán này.

Vì thuật toán Google này nhắm đến việc đánh giá dựa trên các đường liên kết nên đã gián tiếp tạo ra nhu cầu mua bán links. Trong những năm sau khi thuật toán ra mắt, thị trường trao đổi backlinks bắt đầu phát triển. Điều này tạo điều kiện cho các trang có nội dung kém thăng hạng. Đồng thời, gây ảnh hưởng xấu đến những trang web có nội dung uy tín, chất lượng. Vì vậy, Google đã xóa bỏ thuật toán này.

Tuy nhiên, những thuật toán mới ra mắt vẫn có những tính năng được phát triển dựa trên Pagerank. Lâu dần, cách đánh giá của PageRank đã trở thành tiêu chí không thể thiếu trong các thuật toán sau này (Google Penguin,…). Vì vậy, các content marketer cần xây dựng tốt hai yếu tố quan trọng (backlinks và liên kết nội bộ) để đạt được đánh giá cao của công cụ tìm kiếm.

6. Google Caffeine

Phiên bản đầu tiên của Caffeine được ra mắt vào 06/08/2010. Thuật toán này đã tạo ra một sự thay đổi lớn trong cách lập chỉ mục (index) của Google. Caffeine giúp những SEOer có thể khai thác lại các từ khóa cũ nhưng vẫn đạt được top đầu của SERPs.

Trước khi có mặt Caffeine, các thuật toán tìm kiếm khác sẽ sắp xếp các bài viết theo thứ tự nhưng không có sự linh hoạt, tức là các bài đăng tải sau sẽ được xếp hạng phía sau. Điều này làm cho những bài viết chất lượng nhưng được đăng tải sau so với những bài ở trang đầu có xếp hạng thấp hơn.

Sau khi có Google Caffeine, các bài viết sẽ được xử lý song song giúp nội dung luôn được cập nhật mỗi giây. Các bài viết mới để SEO những từ khóa cũ vẫn được index với xếp hạng cao (vẫn phải đảm bảo chất lượng của nội dung).

7. Google HummingBird

Google HummingBird được ra mắt lần đầu ngày 30/08/2013. Đây là thuật toán thông minh, sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo để phân tích từ khoá và yêu cầu của người dùng.

Trong nhiều trường hợp, người dùng không biết chính xác từ khoá họ cần là gì. Họ sẽ mô tả nó bằng những đặc điểm của từ khóa đó. Những thuật toán tìm kiếm Google khác rất có thể sẽ không hiểu chính xác ý định của người dùng và đưa ra các kết quả rời rạc liên quan đến 1 hay vài đặc điểm của từ khóa được yêu cầu.

Ngược lại, Google HummingBird sẽ phân tích thành phần của nội dung tìm kiếm về mặt ngữ nghĩa. Do đó, kết quả có độ chính xác cao và gần nhất với mong muốn của người dùng.

Ví dụ: Khách truy cập cần tra thông tin một loại quả có gai dài nhọn, có vị ngọt và mùi hương đậm. HummingBird sẽ đưa ra kết quả là sầu riêng trong khi các thuật toán khác sẽ đưa ra kết quả là mít, xoài,…

Việc xử lý tối ưu các từ khoá đuôi dài đã nâng tầm quan trọng của việc nghiên cứu từ khoá. Các nhà quản trị web sẽ có nhiều cơ hội tìm ra và sử dụng những từ khóa tiềm năng hơn. Tức là ngoài việc khai thác các từ khóa chính và từ khóa biến thể, content marketer phải chú ý đến những từ đồng nghĩa, đặc điểm liên quan nhằm giúp bài viết có hiệu suất SEO cao hơn.

8. Mobile Friendly

Đây là một trong các thuật toán thuộc quyền sở hữu của Google. Mobile Friendly được thiết kế và tung ra thị trường vào 21/04/2015. Theo tên của thuật toán, mục tiêu của Mobile Friendly là các website tối ưu hóa cho mobile. Nó sẽ đánh giá độ thân thiện của trang web đối với các thiết bị này.

Khi sử dụng di động, trang web càng thân thiện với điện thoại thì sẽ càng được Mobile Friendly ưu tiên.

Trong những năm gần đây, smartphone chiếm vị trí quan trọng trong cuộc sống hằng ngày của con người. Vì ý thức được sự phổ biến này nên Google đã phát triển thuật toán theo hướng thân thiện với thiết bị di động (Mobilegeddon). Sau sự xuất hiện của Mobile Friendly, bảng xếp hạng tìm kiếm trên di động có sự thay đổi đáng kể. Tuy nhiên, thuật toán này không ảnh hưởng đến kết quả tìm kiếm trên máy tính.

Để có trang web Mobilegeddon, về cơ bản, bạn cần thiết kế nó linh hoạt với thao tác cuộn lên xuống, các nút bấm rõ ràng. Các vấn đề về cỡ chữ và màu chữ cũng sẽ có sự khác biệt giữa giao diện máy tính và điện thoại. Vì vậy, trước khi tiến hành xây dựng nội dung, bạn nên tập trung thiết kế trang web chuẩn SEO có độ linh hoạt cao để phù hợp với thuật toán Mobile Friendly.

9. Google RankBrain

Google RankBrain xuất hiện lần đầu vào tháng 10 năm 2015 nhằm đáp ứng chính xác yêu cầu của người dùng. Thuật toán tìm kiếm này sử dụng dữ liệu cá nhân của người dùng để phân tích và xác định kết quả tìm kiếm phù hợp. Thông tin được Google RankBrain khai thác chủ yếu là vị trí địa lý và mục tiêu chính khi tra từ khoá.

Để xác định được mục tiêu này, thuật toán cần sự hỗ trợ của phần mềm trí tuệ nhân tạo Machine Learning. Những nhà phát ngôn của Google cho rằng RankBrain là một trong những công cụ quan trọng nhất để đánh giá thứ hạng của trang web trong bảng kết quả tìm kiếm.

Để được thuật toán tìm kiếm này đánh giá cao, bạn cần chú ý những tiêu chí sau:

• Lĩnh vực của từ khoá: Với những từ khóa mang tính học thuật, hàn lâm, bài viết cần phải có chiều sâu, khai thác được các khía cạnh của vấn đề. Đối với các từ thuộc về thời sự, nội dung phải cập nhật nhanh, thông tin đáng tin cậy.
• Uy tín website của bạn: Nếu nội dung của bạn tích cực, bổ ích thì sẽ có được đánh giá tốt từ người dùng. Đánh giá cao từ khách truy cập sẽ thể hiện nội dung của bạn hữu ích và uy tín.

10. Google Fred

Fred là một trong các thuật toán tìm kiếm đánh giá các quảng cáo trong website. Fred được Google phát triển và cho ra mắt lần đầu vào 08/03/2017. Google Fred ra đời vì vào những năm 2010, các trang web bắt đầu tranh đua chạy quảng cáo làm giảm trải nghiệm người dùng.

Cụ thể, thuật toán này sẽ đánh giá và gửi án phạt cho những website có nội dung kém chất lượng hoặc có nhiều quảng cáo. Quảng cáo này có thể là các hình ảnh, video,… hoặc là những đường dẫn trỏ ra các trang bên ngoài (không cùng chủ đề với bài viết).

Sự xuất hiện của Fred đã làm thay đổi thị trường quảng cáo trên website trong những năm sau đó. Các nhà quản trị cũng đã cẩn thận lựa chọn quảng cáo phù hợp với các quy tắc của thuật toán tìm kiếm này.

Bạn cần lưu ý những tiêu chí sau khi tạo dựng nội dung đăng lên website nhằm không vi phạm quy tắc của Fred:

• Chất lượng và độ tin cậy của quảng cáo.
• Mức độ liên quan của quảng cáo đối với bài đăng trên web.
• Độ dày đặc của các quảng cáo.
• Chất lượng của nội dung.
• Độ an toàn của các đường dẫn trỏ ra ngoài website.

Qua bài viết, chúng ta vừa tìm hiểu về thuật toán tìm kiếm là gì và các thuật toán tìm kiếm hiện nay của Google. Nếu là một người trong ngành digital marketing thì đây là những kiến thức cơ bản giúp bạn thực hiện công việc tiếp thị trang web một cách hiệu quả, tối ưu. Nếu bạn còn thắc mắc về các vấn đề của lĩnh vực marketing hoặc cần đơn vị hỗ trợ dịch vụ marketing thì hãy liên hệ LifeMedia để được tư vấn và phát triển phương án phù hợp nhất với doanh nghiệp.